Woŋra ki ne za gwǝǝre
1 Ne cok ah keera ɗerewol Ɓǝ Lai Mosus nyi zana, ge daira pǝ cok mai ɓǝ ah mo faa ɓo gŋ: Koo Ammoniyo, wala Moabiyo, ka ne fahlii ka tai ki ne za Masǝŋ ya. 2 Mor za Ammon ne za Moab zyiira ka gbah jol za Israel ne farel tǝkine bii zwan ne cok mai za Israel mo pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ ɓo tǝ gan a. Amma soora Bileam ne lak mor ka mo tǝǝko za Israel. Amma Masǝŋ man so fer tǝǝ ah ciŋ ẽere. 3 Ne cok za Israel mo laara ɓǝ lai mo kee naiko, nĩira za gwǝǝ mo kǝsyil za Israel daŋ ge lalle.
Fahlii mai Nehemias mo so zyeɓɓe
4 Pa joŋzahsyiŋ Eliasiɓ mai mo lwaa ɓǝ yaŋ rǝk fan ma yaŋ Masǝŋ man ɓo, daga ɓaaɓe ɓǝ ɓǝǝ tǝki ne Tobiija. 5 So soɓ yaŋ ah maki ah vaŋno nyi Tobiija. Pǝtãa yea tǝ rǝkra farel mai za moo nyini, ne ɓǝrdi ma tǝǝ joŋ syiŋ ne ko, ne fan yeɓ ma mor joŋ yeɓ yaŋ Masǝŋ, ne patǝ jemma sor ne bii lee kpuu vin, ne nǝm mai moo nyira nyi Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋni, ne za ma byak yaŋ Masǝŋ, tǝkine fan mai daŋ moo nyira nyi za joŋzahsyiŋ gŋ. 6 Fan ah mo joŋ naiko, ne cok ah ka me ka yaŋ Jerusalem ya. Mor ka syii jemma sai tǝtǝl gwa ah Artaserses mo kaa goŋ sǝr Babilon ɓo yo, me kal ge ɓo wol ah mor kee ɓǝ yeɓ mai mo joŋ ɓo daŋ nyi ko. Fahfal ah comki, so nyi fahlii nyi me, 7 me pii soo ge yaŋ Jerusalem, me ge kwo ɓǝɓe' mai Eliasiɓ mo joŋ ɓo, ɓaŋ yaŋ mai mo ɓǝr yaŋ Masǝŋ vaŋno nyi nyi Tobiija. 8 Ɓǝ ah sye zahzyil ɓe, me ge woo fan Tobiija mo ɓǝr yaŋ ah daŋ ge lalle. 9 Me so faa mo vãhra yaŋ ah ra ka mo yeara pǝsãh ne nahnǝn Masǝŋ. Ka mo so woora fan yeɓ ma joŋ yeɓ yaŋ Masǝŋ, ne sor mai za moo nyini, tǝkine ɓǝrdi daŋ rǝk ge pǝ cok ah katãako.
10 Me so laa, Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋ yaŋ Masǝŋ daŋ zolra gin yaŋ Jerusalem kalra ge ɓo pǝ 'wah ɓǝǝ camcam o, mor za ka nyira fan nyi ra nǝn gak kii wol ra ya. 11 Ame lai zaluu ra tǝ ɓǝ ahe, mor soɓra yaŋ Masǝŋ ciŋ cok kol ɓo. So me ge zaŋ Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋ yaŋ Masǝŋ daŋ pii soo ge yaŋ Masǝŋ ne ko, me ge rǝk ra gŋ, ka mo so joŋra yeɓ ɓǝǝ faɗa. 12 So za Israel daŋ a ginra ne patǝ jemma sor ɓǝǝra, ne bii lee kpuu vin, tǝkine nǝm mor ka rǝk pǝ yaŋ rǝk fan mai mo yaŋ Masǝŋ. 13 Me so woo za rǝkki, me soɓ ɓǝ yaŋ rǝk fan jol ɓǝǝra, zan ah ye pa joŋzahsyiŋ Selemia, Sadok pa cuu ɓǝ lai, ne Pedaja Lewitiyo, so ne Hanan we Zakkur, we Mattania, ka mo gbahko jol ɓǝǝra. Mor me tǝ ɓe, za mai za sãh ye ra, a gak womra farel nyi wee pa ɓǝǝ mai mo tǝ joŋra yeɓ cok vaŋno ne fahlii ahe.
14 Masǝŋ ɓe, mo foo ɓǝ fan mai daŋ me joŋ mor yaŋ Masǝŋ ɓo, tǝkine yeɓ ma joŋ ɓǝr ahe.
15 Mor ne cok me kwo za sǝr Yuda mo tǝ ŋhǝǝra bii lee kpuu pǝ cok ŋhǝǝ fan ne zah'nan com 'yakke, za ki mo tǝ taira sor ɓǝǝ ne ko, ne bii lee kpuu vin, ne lee syẽm kpuu vin, ne lee wuuri, tǝkine fan manyeeki ah mo woora tǝ korro ɓǝǝ tǝ gin yaŋ Jerusalem ne ɓe, me lai ra, ka mo leara fan ne ko ne zah'nan ah ka. 16 So za ki daga yaŋ Tirus ge kaara ɓo yaŋ Jerusalem, a ginra ne syiŋ tǝkine zah fan sãh camcam ka lea fan jol za man ne ko ne zah'nan com 'yakke. 17 Ame lai zaluu Yahuduen tǝ ɓǝ ah me faa nyi ra: We ɓeɓ zah'nan com 'yak ɓo nai mor fẽene? 18 Pa ɓii lii ra joŋra fan nai ta, mor ah Masǝŋ ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ mor fan joŋ ɓǝǝ pee ɓeɓ ge yaŋ nyẽeko. So zǝzǝ̃ǝ mai we so tǝ ɗii kpãh Masǝŋ gin tǝ za Israel ne ko, ne fahlii ɓeɓ zah'nan com 'yakke.
19 Me so faa nyi zana: Ne tǝtǝŋ mor zah'nan com 'yak daŋ, ne lil ne cok com mo tǝ yah ka dan o ɓe , we coo zahfah yaŋ Jerusalem sǝ, ka we gbǝr ka, sai ka com 'yak pǝ̃ǝ kal ɓe. So me woo za ki kǝsyil za ɓe rǝk zahfahe, ka mo soɓra koo dǝɓ vaŋno mo ɓaŋ fan dan ge yaŋ Jerusalem ne ko ne zah'nan com 'yak ka. 20 So za ma joŋra fillu, ne za ma leara zahban fan camcam, swahra zah ɓaale yaŋ Jerusalem lal zah'nan vaŋno, wala koo gwa. 21 Me so lai ra, me faa: Mor fẽe we swah zah ɓaale lal ne? Comki we so kal joŋ nai kpǝ ɓe, me ga gbah we. Daga cok ahe, so fǝ̃ǝra gin ne zah'nan com 'yak taa yao. 22 So me faa nyi Lewitien mo vãhra suu ɓǝǝra, ka mo ge byakra zahfahe, ka mo tǝra, ɗah za gbǝra zah'nan com 'yak ɓo daŋdaŋ no ne?
Masǝŋ, mo foo ɓǝ ɓe mor ɓǝ mai ta, mo kwo syak tǝ ɓe, mor 'yah lii ɓo mo ne ko.
23 Ne cok moo laŋ ta, me so lwaa za pǝlli kǝsyil Yahuduen woora wee Asdodien, Ammonien ne Moabien maŋwǝǝ kan ɓo. 24 Raita wee ɓǝǝ a faara zah za Asdod, wala zah za ki, tǝra zah ɓuu ya. 25 Ame lai za tǝ ɓǝ ahe, me ɓoo zahyee nyi ra, me loɓ za ki kǝsyil ɓǝǝ tǝ ɓǝ ahe, me lwǝǝ rĩi tǝtǝl ɓǝǝra. So me joŋ ra haa zah pǝ tǝɗii Masǝŋ faa: Koo aru koo wee ɓuuru, ka kan ki ne za gwǝǝ faɗa yao. 26 Me faa nyi ra: Wee za gwǝǝ ma morãi ye ka kǝǝra Salomo goŋ Israel joŋ faɓe' sye ya ne? Kǝsyil za camcam daŋ, goŋ ma na Salomo kǝka, Masǝŋ 'yah ko, ɓaŋ ko kan goŋ ne tǝ za Israel daŋ, amma ŋwǝǝ za gwǝǝ kǝǝra ko dan pǝ faɓe'. 27 Wala aru, ru ga kor we ka joŋ faɓe' malii mai ka zǝǝ tǝ ɓǝ Masǝŋ man ka kan ŋwǝǝ za gwǝǝ ne?
28 Jojada we pa joŋzahsyiŋ Eliasiɓ yo, amma we Jojada vaŋno ɓaŋ mǝlaŋ Sanbalat ma yaŋ Bet-Horon kan ɓo. So me nĩi ko gin yaŋ Jerusalem ɓoo.
29 Masǝŋ, mo foo ɓǝ mai zai mo ɓeɓra yeɓ za joŋzahsyiŋ ɓo, tǝkine ɓǝ gbanzah mai mo gbǝ ɓo ne za joŋzahsyiŋ ne Lewitien daŋ.
30 Ame vãh za gin pǝ zah fan joŋ za gwǝǝ daŋ, me zyeɓ fahlii yeɓ za joŋzahsyiŋ ne yeɓ Lewitien daŋ rǝk ne fahlii ahe, ka koo zune daŋ mo tǝko yeɓ mǝ ahe. 31 So me zyeɓ fahlii ɓo ka mo gera ne zahwii ne cok ah mai mo cuu ɓo, tǝkine fakpãhpǝǝ ma joŋ kǝpel ne lee syẽm kpuu daŋ.
Masǝŋ, mo foo ɓǝ ɓe, mor ɓǝ sãh mai daŋ me joŋ ɓo.
Mal kar dəwje d’aa dɔ godndu lé ra Nehemi ŋgwɔd-ŋgwɔd
1 Mee ndəa’g neelé deḛ tura maktub lə Moyis kəm koso-dəwje’g lai ndá d’iŋga ta kára gə́ ndaŋg keneŋ pana: Dəw gə́ to gə́ ginkoji Amo̰’g əsé gə ginkoji Moab’g lé a kandə loo-mbo̰-dɔ-na̰’g lə dəwje lə Ala nda̰ el 2 mbata deḛ tila kəm Israɛlje gə muru əsé gə mán el ləm, mbata deḛ tɔs ta Balaam gə lar mba karee ila ne ndɔl dɔ dee’g ləm tɔ, nɛ Ala lə sí ar ta ndɔl lé tel to ta tɔr ndu . 3 Loo gə́ deḛ d’oo ta godndu lé ndá léegəneeya d’ɔr kəm dəwje lai gə́ dɔ ɓee’g mbuna Israɛlje’g d’unda dee ɓəd.
4 Kédé ɓa kar néje nee teḛ ɓəi lé Eliasib, njekinjanéməs gə́ d’unda gə́ njekaa dɔ ŋgan kəije gə́ mee kəi-Ala’g lə sí lé yeḛ to njenoji lə Tobija 5 ndá yeḛ unda kəi gə́ boi gə kəmee mbata lə Tobija, to kəi gə́ kédé d’unda nékarje gə́ to nduji ləm, gə néje gə́ ə̰də sululu ləm, gə nékulaje ləma, gə ta néje gə́ kun kára mee njé gə́ dɔg’d gə́ to kó gə mán-nduú gə ubu ləm tɔ keneŋ. Yee ɓa to né gə́ d’un gə goo godndu d’ar Ləbije ləm, gə njékɔspaje gə njéŋgəm takəije ləma, gə né gə́ d’ɔr dan mareeje’g mbata lə njékinjanéməsje ləm tɔ.
6 Loo gə́ néje nee teḛ lé ndá ma m’godo Jerusalem mbata m’tel m’aw rɔ mbai’g mee ləb ko̰ɓee’g lə Artajerjɛs, mbai gə́ Babilɔn gə́ njekɔm’g rɔ-munda-giree-joo lé. 7 Loo gə́ rudu ləb teḛ ndá ma m’dəji mbai m’aree ya̰ loo am m’tel m’aw Jerusalem. Bèe ɓa m’oo némajel gə́ Eliasib ra loo gə́ yeḛ unda ŋgon kəi mee gadloo gə́ wɔji dɔ kəi-Ala ar Tobija lé. 8 Né neelé ar məəm o̰m yaa̰ ndá m’odo néje lai gə́ to ka̰ Tobija lé m’ɔm raga. 9 M’un ndum mba kar dee d’ɔr won ŋgan kəije ndá m’tel m’unda nékulaje gə́ wɔji dɔ kəi-Ala ləm, gə nékarje gə́ to nduji gə néje gə́ ə̰də sululu ləm tɔ tor dee’g.
10 Ma m’oo né gə́ raŋg ya tɔɓəi, to gə́ néje gə́ wɔji dɔ Ləbije lé d’ar dee el ndá ar Ləbije gə njékɔspaje gə́ ra kula lé d’aḭ ar nana kara aw dɔ naŋg’d ləa-ləa . 11 Ma m’ndaŋg njéko̰ɓeeje m’pana: See gelee ban ɓa d’uba kəi-Ala d’ya̰ wa. Yee ɓa m’tel mbo̰ Ləbije gə njékɔspaje m’ɔm dee loo-kula’g lə dee gogo. 12 Togə́bè ɓa dəwje gə́ Juda lai ree gə ta néje lə dee gə́ kun kára mee njé gə́ dɔg’d gə́ to kó ləm, gə mán-nduú gə́ sigi ləma, gə ubu ləm tɔ mee kəi-ŋgəm-né’g . 13 Ma m’ɔm kula koo goo kəi-ŋgəm-néje lé ji Selemia, njekinjanéməs’g ləm gə Sadɔk, njendaji-maktub’g ləm, gə Pedaja, yeḛ gə́ kára mbuna Ləbije’g ndá m’ar Hanan, ŋgolə Jakur gə́ to ŋgolə Matania la sə dee mbata deḛ ɓa d’oo dee gə́ majikojije. Deḛ ɓa d’ɔm kula kai ŋgako̰ deeje né ji dee’g.
14 Ǝi Ala ləm, maji kari ar məəi olé dɔm’g mbata né neelé ndá ar məəi wəi dɔ néramje gə́ m’ra gə ŋgonkoji wɔji dɔ kəi-Ala ləm ləm, gə néje gə́ kəm kaa dɔ dee kər-kər lé ləm tɔ.
15 Mee ndəa’g neelé ma m’oo diŋgamje gə́ mee ɓee gə́ Juda gə́ d’aar mbula kandə nduúje gə ndɔ-kwa-rɔ ləm, deḛ d’odo koje gə mán-nduúje gə kandə nduúje gə kandə kodéje gə néje gə́ rara kara dɔ mulayḛ̀je-je’g ləm tɔ ɓa deḛ ree ne Jerusalem gə ndɔ-kwa-rɔ lé. Yen ŋga m’ɓar dee m’ndəji dee kɔr dɔ ndɔ’g neelé gə́ deḛ ndogo nésɔ dee keneŋ lé . 16 Njé gə́ Tir gə́ d’isi Jerusalem kara ree gə ka̰jije gə néje lai gə́ to néndogoje ndá d’ar Judaje ndogo sə dee néje neelé gə ndɔ-kwa-rɔ. 17 Ma m’ndaŋg dəwje gə́ boo gə́ Juda m’pa ne sə dee m’pana: Némajel gə́ seḭ raje ilaje ne ndɔl dɔ ndɔ-kwa-rɔ’g togə́bè lé see gelee to ɗi wa. 18 See yee gə́ bèe ɓa bɔ síje-je ra kédé el wa. See yee gə́ bèe ɓa Ala lə sí ar nékəmndooje lai neelé teḛ ne dɔ sí’g gə dɔ ɓee-boo’g neelé gə mbəa el wa. Bèe ɓa seḭ lé seḭ ilaje ndɔl dɔ ndɔ-kwa-rɔ’g ɓarje ne oŋg dɔ Israɛlje’g ya tɔɓəi.
19 Yen ŋga m’un ndum mba kar dee d’udu tarəwkɔgje gə́ Jerusalem loo gə́ kàr a gə kandə kédé ɓa kar ndɔ-kwa-rɔ teḛ ɓəi ndá d’a kɔr ta dee el saar ndɔ-kwa-rɔ godo ɓa. Tɔɓəi ma m’unda kuraje ləm gə́ na̰je tarəwkɔgje’g gə mba kɔg dee loo kandə keneŋ gə nékodo gə́ wɔi gə ndɔ-kwa-rɔ’g lé. 20 Togə́bè ɓa njérab-néndogoje gə njéndogo néje gə́ rara kara ree to gir ɓee gə́ Jerusalem’g raga loondul’g as gɔl kára əsé gɔl joo bèe tɔ. 21 M’ndəji dee m’pa ne sə dee m’pana: See gelee ban ɓa toje gir ndògo-bɔrɔ’g nee loondul’g bèe wa. Ɓó lé seḭ a toje bèe gɔl kára tɔɓəi ndá m’a kɔrɔ rɔ sí gə jim.
Un kudee mee ndəa gən lé deḛ ree gə ndɔ-kwa-rɔ gogo el ŋga. 22 Ləbije kara m’un ndum mba kar dee d’ɔr won rɔ dee ləm, gə mba kar dee ŋgəm tarəwkɔgje mba kunda ndɔ-kwa-rɔ lé gə kəmee doi ləm tɔ.
23 Mee ndəa’g neelé ma m’oo Jibje gə́ taa denéje gə́ to Asdodje əsé Amo̰je əsé Moabje tɔ . 24 Ges ŋgan deeje pata Asdod nɛ deḛ gər ta lə Jibje el, deḛ pata lə ginkoji dəwje gə raŋg gə́ yo gə́ nee. 25 Ma m’ndaŋg dee ləm, m’ila ndɔl dɔ dee’g ləm, m’kunda njé gə́ na̰je bula mbuna dee’g ləma, m’tɔr yiŋga dɔ dee ləm tɔ ndá m’ar dee manrɔ dee gə ri Ala m’pana: Seḭ a karje ŋgan síje gə́ dené taa ŋgan deeje gə́ diŋgam el ləm, seḭ a taaje ŋgan deeje gə́ dené karje ŋgan síje gə́ diŋgam el ləma, seḭ kara a taa deeje el ləm tɔ.
26 See yee gə́ bèe ɓa gə́ kaiya ra Salomo̰, mbai lə Israɛlje el wa. Mbai gə́ to tana səa mbuna ginkoji dəwje gə raŋg gə́ bula digi-digi gə́ Ala ləa ndigee to gə́ yeḛ bèe lé godo ndá Ala ɓa undá gə́ mbai dɔ Israɛlje’g lai. Lé bèe kara denéje gə́ dɔɓeje’g ɓa ndɔree d’ilá dan kaiya’g . 27 See kəm kar dee d’oo sor sí to gə́ seḭ kara raje némajel gə́ boo taaje ne denéje gə́ dɔ-ɓee’g mba ra ne kaiya kɔs ne ta lə Ala lə sí rəw wa.
28 Dəw kára mbuna ŋgalə Jeojada’d gə́ to ŋgolə Eliasib ŋgɔ-njekinjanéməs lé yeḛ to məəm Sanbalatje, dəw gə́ Hɔro̰. Ma m’ɔsee rɔm’g rəw gə́ raŋg .
29 Ǝi Ala ləm, maji kari ar məəi olé dɔ dee’g mbata deḛ d’ar kula kḭjanémes gə ta manrɔ gə́ i man ne rɔi ar njékinjanéməsje gə Ləbije lé mina̰ ya.
30 Togə́bè ɓa m’ɔr ne dəwje lai gə́ dɔɓee’g mbuna dee’g ndá m’tel m’ɔm godndu gə́ wɔji dɔ njékinjanéməsje gə Ləbije mba kar dee ra lé ji dee’g mba kar nana kara tɔs kəmee dɔ kula’g ləa-ləa. 31 M’tel m’gɔl dɔ ta gə́ wɔji dɔ nékarje gə́ to kir gə́ d’a kar mee ndəa gə́ d’wɔji ləm, gə dɔ dɔmaḭ-koje gə́ doŋgɔr kara bèe ləm tɔ.
Ǝi Ala ləm, maji kari ar məəi olé dɔm’d gə́ majee ya kari.
