Za kyãhra ɓǝ nyeere
1 Za Israel nǝnra suŋ ah cii ne yee. 2 Za daŋ kyãhra ɓǝ nyee wo Mosus ne Aron, faara: Pǝram kǝnah ru wuk ɓo sǝr Egiɓ, wala kǝsyicok nyeeko. 3 Mor fẽe Dǝɓlii woo ru ka ga pǝ sǝr mai ne ka zan ah mo ge ikra ru ne kafahe, ka mo so gbahra byak ne ŋwǝǝ ɓuu ne wee ɓuu ne? Mai pǝram pii soo ga sǝr Egiɓ ya ne? 4 Faara nyi ki: Na nǝǝ dǝɓlii maki ahe, ka na pii soo ge sǝr Egiɓ.
5 So Mosus ne Aron keara ge sǝŋ ɗǝmra zahpel ge tǝ sǝr pel za pãa daŋ. 6 Joswa we Nun, ne Kaleɓ we Jefunne, za gwa kǝsyil za ma ga foora sǝr kŋ, ŋgǝ̃ǝra mbǝro wo suu ɓǝǝ ge lalle, jol mai zahzyil mo nǝǝ ra, 7 faara nyi zana: Sǝr mai ru ge foo, sǝr ah pǝsãh no cam. 8 Dǝɓlii mo zyii ɓǝ man mo ge gŋ ne na ɓe, a ga nyi sǝr masãh ah ma joŋ fan lii nyi na. 9 Na ŋwookyaŋ ne Dǝɓlii ka, na ɗuu gal za mai mo kaara ɓo gŋ ka ta. Na ka ga nĩi ra pǝgaɓ ya. Dǝɓlii no ne na, muŋ masǝŋ ki ra mai moo lǝŋ a byak ra daŋ ɓe, na ɗuu gal ka. 10 Za pãa daŋ kyeɓra ka ɓaa ra ne tǝsal pǝ wulli, amma ne pel gwari sǝ, za Israel kwora yǝk Dǝɓlii ge sǝǝ tǝtǝl tal mbǝro ma taini.
Mosus juupel mor zana
11 Dǝɓlii faa nyi Mosus: Za mai ga soɓra me nai ga lii ne? Ka ga zyii nyiŋra me ya nai ga lii ne? Mor ame joŋ dǝǝbǝǝri camcam ne nahnǝn ɓǝǝra. 12 Me ga pee syem maɓe' ah ge tǝ ɓǝǝ ka vǝr ra. Amma ma ɓo me ga tǝŋ za mafuu ah ne mo, a ga yea pǝpãare, a ga yeara laŋ pǝswah kal ra.
13 Amma Mosus faa nyi Dǝɓlii: Amo zaŋ za mai pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ko ne swah ɓo. Ne cok za sǝr Egiɓ mo laara ɓǝ fan mai mo joŋ wo za ɓo ɓe, 14 a ga faara ɓǝ ah nyi za mai mo kaara ɓo pǝ sǝr maiko. So zan ah laŋ laara ɓe, amo Dǝɓlii mo no ne ru, ne mai moo gin cuu suu ɓo nyi ru, swãh bam ɓo moo gin uu tǝ ɓuuru, so ne mai moo kal pel ɓuu ne waddǝǝ swãh bam ne comme, ne waddǝǝ wii ne suŋni. 15 Mo kal ik za ɓo ra pǝ wul zǝzǝ̃ǝ mai ɓe, za camcam mo laara ɓǝ fan mai mo joŋ ɓo ɓe, a ga faara, 16 amo ik za ɓo pǝ wul kǝsyicokki, mor mo gak ka zaŋ ra ga pǝ sǝr mai mo faa ɓǝ ah ɓo ka nyi nyi ra ne yao. 17 Zǝzǝ̃ǝko Dǝɓlii, me pǝǝ mo, mo cuu swah ɓo nyi ru, mo joŋ ɓǝ mai mo faa ɓǝ ah ɓo, mor mo faa: 18 Ame Dǝɓlii me ka ɓaŋ kpãh gwari ya, ame kwan syak pǝlli, me rõm faɓe' za ma ŋwoora kyaŋ. Amma me ka pee bai ŋgoŋ kiita faɓe' za wee tǝ wee ɓǝr ɓǝǝ ne wee ɓǝr wee ɓǝǝ ma fahfal ɓǝǝ ra ya. 19 Me pǝǝ mo, mo rõm faɓe' zai ko, tǝgbana 'yah lii ɓo mo ne ko, mo tǝ rõm ra daga ne cok mo urra gin sǝr Egiɓ ŋhaa tǝ'nahko.
20 Dǝɓlii zyii faa: Me ga rõm faɓe' ɓǝǝ tǝgbana mo fii me ɓo tǝ ɓǝ ahe. 21 Amma me faa, tǝgbana me no ne cee, so tǝgbana mai yǝk ɓe mo tǝ sǝr daŋ, 22 za mai ka ga danra sǝr Kanaan a. Kwora yǝk ɓe ne dǝǝbǝǝri mai me joŋ sǝr Egiɓ ne kǝsyicokki, amma liira me ɓo zahlǝŋ pǝpãa ɓe, zyii ka laara zah ɓe ya. 23 Ka ga danra pǝ sǝr mai me faa ɓǝ ah ɓo nyi pa ɓǝǝ lii ra ka nyi nyi ra ya. Koo dǝɓ vaŋno kǝsyil za mai mo syẽa me ka ga dan gŋ ya. 24 Amma dǝɓ yeɓ ɓe Kaleɓ a ne tǝ'yak ki cam, gbǝ yǝk ɓǝ ɓe ɓo, me ga zaŋ ko ga pǝ sǝr mai mo ge fooko ne ko. Ako ne morsǝ̃ǝ ah a ga rera sǝr ahe. 25 Amalekien ne Kanaanien kaara ɓo pǝ cok ma tǝforoŋ ah ra zǝzǝ̃ǝko. Tǝ'nan we jin ge fahfalle, we pii soo ge kǝsyicok ka ga nǝfah kǝ zah mabii Syẽ.
Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ za Israel
26 Dǝɓlii faa nyi Mosus ne Aron: 27 Za maɓea mai ga ŋwoora kyaŋ ne me nai ga lii ne? Me laa ɓǝ nyee mai moo kyãhra tǝ ɓe ɓe. 28 Mo faa nyi ra: Dǝɓlii faa sye: Tǝgbana me no ne cee, me haa zah ɓo, me ga joŋ wo ɓii tǝgbana mai we fii ɓo, ame Dǝɓlii me faa naiko. 29 We ga wukki, wul ɓii ga myah kǝsyicok mai haihai, mor awe kyãh ɓǝ nyee wo ɓe, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii mai mo joŋ syii ɓo jemma gwa ka ga dan sǝr ah ya. 30 Me faa kǝnah ɓo ka we ge kaa pǝ sǝr ahe, amma zǝzǝ̃ǝ mai koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii ka ga gŋ yao, sai Kaleɓ ne Joswa to. 31 Awe faa a ga gbahra wee ɓiiri, amma me ga zaŋ ra ga pǝ sǝr mai we zyii 'yah ya ne ko, a ga kaara gŋ. 32 Ma ɓii we ga wuk kǝsyicok nyeeko. 33 Wee ɓii ga piira fan kǝsyicok syii jemma nai, mor we ge foo sǝr zah'nan jemma nai, a ga laara bone mor bai nyiŋ ɓii we nyiŋ me ya, ŋhaa sai ka we wuk kǝsyicok nyee vǝr tǝɗe' ɓe. 34 We ga re reba faɓe' ɓii syii jemma nai, mor we ge foo sǝr zah'nan jemma nai, syii vaŋno a zahwaa zah'nan vaŋno ta. So we ga tǝ, me laa ɓo ka pǝ'nyah ne we ya. 35 Ame Dǝɓlii me faa ɓo, me ga joŋ wo za maɓe' mai mo taira zah ɓo wo ki ka ɓe naiko. Zune kǝsyil ɓii daŋ a ga wǝ kǝsyicok nyeeko. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
36-37 Za mai Mosus mo pee ra ge foo sǝrri, pii soora, ge keera ɓǝ maɓea ah ciicii, kǝǝra zahzyil za ur ɓǝ tǝ Dǝɓlii, mor ah Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ wukra. 38 Kǝsyil za ma foo sǝr jemma tǝtǝl gwa, sai Joswa ne Kaleɓ ye coŋra sǝŋ to.
Tǝŋra ka ren sǝr ah ma kǝpel ahe
(CuuƁ 1:41-46)39 Ne cok Mosus mo kee ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa daŋ nyi za Israel, yera yee pǝlli. 40 Tǝ'nan ah pǝ̃ǝra ne zah'nan pim ka ga ren sǝr ma tǝwaa ahe. Faara: Zǝzǝ̃ǝko ru zyeɓ suu ɓuu ka ga pǝ cok mai Dǝɓlii mo faa ɓǝ ah nyi ru kŋ ɓe. Goŋga yo, ru joŋ faɓe' ɓe.
41 Amma Mosus faa: We ka laa zah Dǝɓlii ya mor fẽene? We ka ga yea ne pejii gŋ ya. 42 We ge ka, mor Dǝɓlii ka ga yea ne we ya, za syiŋ ɓii ga nĩira we. 43 Ne cok we ge zyaŋ ne Amalekien ne Kanaanien ɓe, a ga ikra we zah sal pǝ wulli, Dǝɓlii ka ga yea ne we ya, mor we zyii ka syee mor ah ya.
44 Ne daŋ laŋ zyii laara ɓǝ ah ya, yeera kal ge pǝ sǝr ah ma tǝwaare. Amma sunduku gbanzah Dǝɓlii ne Mosus pǝ̃ǝ zahjul ɓǝǝ ge lal a. 45 So Amalekien ne Kanaanien mai mo kaara ɓo gŋ ruura sal ne ra, kaara swah tǝ ɓǝǝra, ŋhaa nĩira ra ge dai Horma gbǝm.
Koso-dəwje gə́ Israɛl jém ta d’im ne rɔ dee no̰ Njesigənea̰’g
1 Koso-dəwje lai d’ɔr ndu dee gə́ tar wəl no̰ ne ləm, dəwje lé no̰ gə mán-no̰ kəm dee’g loondul’g ləm tɔ. 2 Israɛlje lai jém ta ndɔl ne Moyis gə Aaro̰, ar koso-dəwje lai pana: Kar sí j’wəije ɓee gə́ Ejiptə əsé kar sí j’wəije dɔdilaloo’g lé kara maji yaa̰ el wa. 3 Nɛ see gelee ban ɓa Njesigənea̰ ar sí n’reeje mee ɓee’g neelé ɓa mba kar sí j’wəije ta kiambas’g, kar denéje lə sí gə ŋgan síje tel to nékwa lə dəwje bèe wa. See tel kaw ɓee gə́ Ejiptə gogo lé maji unda kisi nee el wa.
4 Deḛ d’ula na̰ pana: Ar sí j’undaje dəw kára gə́ mbai dɔ sí ndá ar sí n’tel j’awje Ejiptə gogo.
5 Moyis gə Aaro̰ rəm d’oso naŋg rəb kəm koso-dəwje gə́ Israɛl gə́ mbo̰ dɔ na̰ lé. 6 Juje, ŋgolə Nun, gə Kaleb, ŋgolə Jepune lé to gə́ mbuna dee-deḛ gə́ d’aw tən loo mee ɓee’g lé deḛ kara til kubuje rɔ dee’g hao̰-hao̰ tɔ, 7 deḛ d’ula koso-dəwje gə́ Israɛl lai pana: Ɓee gə́ jeḛ j’aw njaa keneŋ mba tən koo lé to ɓee gə́ maji yaa̰ ləm, maji dum ləm tɔ. 8 Ɓó lé mee Njesigənea̰ lelee dɔ sí’g ndá yeḛ a teḛ sə sí mee ɓee’g neelé ləm, yeḛ a karee to ka̰ sí ləm tɔ: to ɓee gə́ mbà gə ubu tə̰ji to keneŋ yaa̰. 9 Nɛ maji kar sí ḭje ɔsje Njesigənea̰ rəw el ləm, ɓəlje dəwje gə́ mee ɓee’g neelé el ləm tɔ mbata d’a to naḭ dɔ muru lə sí ləm, né gə́ njetaa dɔ dee godo ləm tɔ: Njesigənea̰ nai sə sí ya ɓó ɓəl deeje el !
10 Boo-dəwje lai d’wɔji-kwɔji tila dee gə kɔri-ər. Ndá rɔnduba lə Njesigənea̰ teḛ dɔ kəi-kubu-kiŋga-na̰’g kəm Israɛlje’g lai.
Moyis dəji Ala meekoso lemsé mbata lə Israɛlje
11 Njesigənea̰ ula Moyis pana: Dəwje neelé saar ndɔ gə́ ra ɓa d’a kunda ŋgaŋ kɔsm rəw ɓəi wa. Ma m’ra némɔrije lai mbuna dee’g ya nɛ d’a mbad kɔm meḛ dee dɔm’g saar teḛ ne ndɔ gə́ ra ɓəi wa. 12 M’a kunda dee gə yoo-ndag ləm, m’a kɔg dee nénduba ləm tɔ, nɛ m’a kari-i nja tel to ginkoji gə́ boo unda dee ləm, siŋgai a kur dɔ dee-deḛ’g ləm tɔ.
13 Moyis ula Njesigənea̰ pana: Bèe ɓa njé gə́ Ejiptə gə́ i ɔr koso-dəwje neelé mbuna dee’g gə goo siŋgamoŋ ləi lé d’a koo taree ndá 14 d’a kun taree kula dəw-mee-ɓeeje neelé. Deḛ lé deḛ gər to gə́ i Njesigənea̰ si mbuna koso-dəwje’g ləi ləm, i Njesigənea̰ lé i teḛ kəm dee’g ar dee d’ooi gə kəm dee ləm tɔ, mum ləi aar dɔ dee’g ləm, i nja ɔr no̰ dee dan kàrá gə mum ləm, loondul’g gə pər ləm tɔ. 15 Ɓó lé i ar koso-dəwje neelé d’wəi asəna gə dəw kára ba bèe ndá ginkoji dəwje gə raŋg gə́ d’oo riɓar ləi kédé lé d’a pa taree pana: 16 Njesigənea̰ lé siŋgá as mba karee teḛ gə koso-dəwje neelé mee ɓee gə́ yeḛ Man rəa mba kar dee lé el, gelee gə́ bèe ɓa yeḛ tḭja ne gwɔb dee dɔdilaloo’g gə mbəa. 17 Ɓasinè lé maji kar siŋgamoŋ lə Mbaidɔmbaije nduba rəa gə́ raga to gə́ i pa ne pana: 18 Njesigənea̰ lé oŋg ḭ səa kalaŋ el ləm, yeḛ to bao-meemaji ləma, yeḛ ar mée ti mbidi dɔ néra gə́ kori-kori’g ləm gə dɔ kal dɔ godndu’g ləm tɔ, nɛ yeḛ gə́ ta wa dəa mba̰ lé yeḛ a kée gə́ njegelgodo el ləm, yeḛ a kar bo̰ néra gə́ gə goo rəbee el lə bɔ ŋganje ɔs ta ŋgan deeje’g saar teḛ ne dɔ ŋgakadɔg deeje gə́ loo munda əsé sɔ ləm tɔ . 19 Ar məəi ti mbidi dɔ néra kori-kori’g lə dəwje neelé gə goo boo-meekɔrjol ləi, to gə́ i ar məəi ti ne mbidi dɔ koso-dəwje’g neelé un kudee ɓee gə́ Ejiptə saar teḛ ne loo gə́ nee’g ya.
Ala ar bo̰ néra Israɛlje ɔs ta dee’g
20 Njesigənea̰ pana: M’ar məəm ti mbidi dɔ dee’g to gə́ i dəjim ne lé ya. 21 Nɛ tɔgərɔ ɓó lé m’isi kəmba ɓa rɔnduba lə Njesigənea̰ taa loo dɔ naŋg nee pəl-pəl ndá , 22 deḛ lai gə́ d’oo rɔnduba ləm gə némɔrije gə́ m’ra mee ɓee gə́ Ejiptə gə dɔdilaloo’g lé deḛ gə́ d’aḭ məəm as gɔl dɔg ar dee mbad koo ta ləm ndá 23 deḛje neelé lai d’a koo ɓee gə́ ma man rɔm gə mba kar bɔ deeje-je lé el ləm, deḛ lai gə́ d’ḛjim bəḭ-bəḭ kara d’a kée nda̰ el ləm tɔ. 24 Nɛ kura ləm Kaleb lé ndil gə́ raŋg ɔsee ɓoḭ-ɓoḭ ləm, yeḛ un dɔ gɔlm lad-lad gə meekarabasur ləm tɔ, bèe ɓa m’a karee andə ne mee ɓee gə́ yeḛ aw keneŋ lé ləm, ŋgakadɔgeeje kara d’a si keneŋ ləm tɔ . 25 Amalekje gə Kana̰je d’isi wəl-loo gə́ mbuna mbalje’g: bèlè ndá telje unje rəw gə́ aw par gə́ dɔdilaloo gə́ wɔji dɔ baa-boo-kad gə́ ria lə Baa-boo-kas lé.
26 Njesigənea̰ ula Moyis gə Aaro̰ pana: 27 See saar ndɔ gə́ ra ɓa m’a kya̰ loo kar koso-dəwje gə́ njémeeyèrje neelé d’əw rɔ dee jém ta kim ne rɔ dee dɔm’g wa. Ma m’oo jém ta lə Israɛlje gə́ jém d’im ne rɔ dee dɔm’g lé ya. 28 Ula dee pana: Ɓó lé tɔgərɔ m’isi kəmba ya ndá, ma Njesigənea̰ m’a ra sə sí gə goo taree gə́ seḭ paje areeje oso mbim’g lé ya. 29 Nin sí a to naŋg dɔdilaloo’g. Seḭje lai gə́ deḛ tura bula lə sí, un kudee dɔ deḛ gə́ ra ləb rɔ-joo gə́ tar lé seḭ gə́ imje rɔ sí dɔm’g lé 30 tɔgərɔ, seḭ a ka̰dje mee ɓee gə́ ma man rɔm mba kar sí síje keneŋ lé el, nɛ Kaleb, ŋgolə Jepune, deḛ gə Juje ŋgolə Nun ɓa d’a kandə keneŋ ya. 31 Tɔɓəi ŋgan mee ŋgan síje gə́ seḭ pajena: D’a tel to gə́ nékwaje lə dəwje lé, deḛ nja d’a kandə mee ɓee gə́ seḭ mbadeeje lé tɔ. 32 Seḭ lé ndá nin sí ɓa a to naŋg dɔdilaloo’g, 33 tɔɓəi ŋgan síje d’a kila tar dɔdilaloo’g ləb dee rɔ-sɔ ləm, koo gə́ seḭ oomje gə́ dəw el lé taree a kwa dɔ dee ləm tɔ, saar kar nin sí lai a to naŋg dɔdilaloo’g rib-rib . 34 To gə́ ndɔ tən gə́ seḭ tenje ne loo mee ɓee’g lé aḭ rɔ-sɔ lé ndá ləbje gə́ ta néra kori-korije lə sí a kwa dɔ sí lé kara d’a kas ləb rɔ-sɔ bèe tɔ, ləb kára-kára gə mbata lə ndɔje kára-kára ya, bèe ɓa seḭ a gərje to gə́ ma m’uba sí m’ya̰ sí ya. 35 Ma Njesigənea̰ m’pa bèe ya! Tɔgərɔ m’a ra togə́bè gə koso-dəwje gə́ njémeeyèrje gə́ d’wa dɔ na̰ mba kḭ səm lé: d’a tuji dɔdilaloo’g neelé ndá yoo dee a to keneŋ ya.
36 Dəwje gə́ Moyis ula dee gə mba kar dee d’aw mba tən loo mee ɓee’g lé ɓa deḛ tel ree pata gə́ yèr dɔ ɓee’g ɓa d’ar dəwje lai jém ta d’im ne rɔ dee dəa’g lé 37 dəwje neelé yoo-ndag unda deḛ lai tɔl dee no̰ Njesigənea̰’g. 38 Nɛ mbuna dəwje gə́ d’aw tən loo mee ɓee’g neelé Juje, ŋgolə Nun, gə Kaleb, ŋgolə Jepune, deḛ ya ba ɓa naḭ kəmba tɔ.
39 Moyis ndaji ta néje neelé ar Israɛlje lai ndá koso-dəwje lé no̰ d’wa ne ndòo yoo . 40 Deḛ d’uba naŋg d’ḭ tar gə ndɔ rad ndá tuga loo d’aw sém mbal gə́ tar, deḛ pana: Yḛ̀ j’aar nee! j’a tugaje loo kawje loo gə́ Njesigənea̰ pa taree lé mbata jeḛ n’raje kaiya. 41 Moyis pana: See gelee ban ɓa seḭ alje dɔ godndu Njesigənea̰ wa. Né gə́ neelé a teḛkɔr el. 42 Maji kar sí awje el! mbata Njesigənea̰ si mbuna sí’g el, ndá arje njéba̰je lə sí d’unda sí d’ɔm sí naŋg el ɓó! 43 Mbata Amalekje gə Kana̰je d’aar no̰ sí gən ndá seḭ a kwəije ta kiambas’g, mbata seḭ telje gir sí arje Njesigənea̰ areeje-yeḛ nja kara aw sə sí el tɔ.
44 Nɛ deḛ ra dɔkədərə ndá deḛ tuga loo d’aw sém mbal’g lé, nɛ sa̰duk-manrɔ gə Moyis nai loo-si dee’g ɓó d’unda loo teḛ mee loo-si dee’g d’aw raŋg el. 45 Ndá Amalekje gə Kana̰je gə́ d’isi dɔ mbal’g neelé d’ḭ sə dee, tɔɓəi deḛ dum dɔ dee ləm, ti dee mbidi-mbidi ləm tɔ, saar teḛ ne Ɔrma.