No'omi ne Rut
1 Ne zah'nan zaluu mo kaara, koŋ wǝ wo sǝrri. Dǝɓ ki daga yaŋ Betlehem sǝr Yuda, zol ne mawin ah tǝkine wee ah mawǝǝ gwa, mor ka ga kaa sǝr Moab. 2 A ɗii dǝɓ ah ne Elimelek, a ɗii mawin ah ne No'omi, a ɗii wee ah mawǝǝ matǝ gwa ne Makilon ne Kilion. Ara ye Efratien ma Betlehem sǝr Yuda. Gera sǝr Moab kaara gŋ. 3 Elimelek wor No'omi wuu. Soɓ No'omi ne wee ah mawǝǝ gwa. 4 Woora ŋwǝǝ kǝsyil Moabien. A ɗii mai ne Orpa, a ɗii maki ah ne Rut. Kaara gŋ tǝgbana syii jemma. 5 So fahfal ah Makilon ne Kilion wukra gwa daŋ. Soɓ No'omi ɓoo syak ahe, so ciŋ ma bai wee tǝkine wor daŋ.
6 So No'omi ur ne magor ah ra gin sǝr Moab ka ga sǝr ahe, mor laa ge Dǝɓlii ge ẽe zan ah ɓo nyi farel ɓo nyi ra pǝlli. 7 Zol gin pǝ cok ah mo yea kaa ɓo gŋ, magor ah ra gwa daŋ no ne ki. Ɓaŋra fahlii ka pii soo ga sǝr Yuda. 8 No'omi faa nyi magor ah ra: We pii soo o, zune daŋ mo jin ge wo mah ahe. Dǝɓlii mo joŋ we pǝsãhe, tǝgbana mai we joŋ wo za ma wul tǝkine me daŋ. 9 Dǝɓlii mo nyi cok 'yak nyi we, ka koo zune kǝsyil ɓii mo lwaako yaŋ wor syak ahe. Fahfal ah so nyi fahlii nyi ra. Amma laira yee gwa daŋ, yera yee. 10 Faara nyi ko: Ka nai ya, amma ru ga wo za ɓo ne mo daŋ. 11 No'omi faa: We pii soo o wee ɓe. We ga ne me mor fẽene? Coŋ wee wǝǝ ɓo no ɓǝr ɓe ka mo so kanra we ne? 12 We pii soo we gyo wee ɓe. Me tam ɓe, me ka nǝn kan wor ao. Ko me faa me no nǝn kan wor ba ɓe, ka me kan wor ne suŋ maiko, ka me bem wee wǝǝ ne ɓe, 13 we gak kaa byak ra ŋhaa ka mo joŋra zaluu bai mai ka we kan wǝǝ ne? Ka nai ya wee ɓe. Me tǝ swaa ɓǝ ɓii pǝlli. Mor Dǝɓlii ye ŋgoŋ kiita ɓo tǝ ɓe.
14 So laira yee, yera yee faɗa. Fahfal ah Orpa nyi fahlii nyi magor ahe, so pii soo kal ge wo zan ahe. Amma Rut mgbãa mǝ ah ko mbaŋ. 15 No'omi so faa nyi ko: Mo ẽe makǝ'el ɓo pii soo kal ga wo zan ah ra, ne masǝŋ ah ra. Amo laŋ mo pii soo ge mor makǝ'el ɓo o ta.
16 Amma Rut zyii faa nyi ko: Mo pǝǝ me ka me soɓ mo ka woŋ ki ne mo pǝɗǝk ka, mor cok mai mo tǝ ga gŋ, me ga gŋ ta, cok mai moo ga kaa gŋ, me ga kaa gŋ ta, za ɓo ga ciŋ za ɓe, Masǝŋ ɓo ga ciŋ Masǝŋ ɓe ta. 17 Cok mai mo ga wǝ gŋ, me ga wǝ gŋ, a ga ciira me gŋ ta. Me joŋ na mai me faa ya ɓe, Dǝɓlii mo ŋgoŋ kiita tǝ ɓe pǝ'manne. Sai wul yee gin woŋ na wo ki to. 18 Ne cok No'omi mo kwo Rut tǝ 'yah ga ne ki, so faa ɓǝ ki nyi ko yao.
19 Kalra gwa daŋ ŋhaa ge daira yaŋ Betlehem. Ne cok mo danra ge tǝgǝǝ yaŋ Betlehem, yaŋ ah laŋ ne lii ah daŋ corroroo tǝ ɓǝ ɓǝǝra. Ŋwǝǝ faara: No'omi ye ne? 20 Zyii faa nyi ra: We ɗii me ne No'omi ka, we ɗii me ne Mara, mor Masǝŋ ma ne swah daŋ joŋ me ɓo pǝzwak no cam. 21 Me pǝ̃ǝ kal ne fan mor jolle, Dǝɓlii so joŋ me pii soo ne jol kolle. We so tǝ ɗii me ne No'omi kpǝ mor fẽene? Mor Dǝɓlii cuu ɓo zye zyii ɓǝ ɓe ya. Pa ma ne swah daŋ rǝk ɓǝ swaa ɓo tǝtǝl ɓe.
22 No'omi pii soo naiko. Magor ah Rut Moabiyo no ne ki. Ge daira yaŋ Betlehem ka cok cen zyemĩi ge ɓe.
Némeeko̰je gə́ teḛ dɔ njémeekəije’g lə Elimelek lé
1 Mee ləbeeje gə́ mbaije gə́ ɓar dee njégaŋ-rəwtaje ɓa d’o̰ ɓee gə́ Israɛl lé ɓoo-boo oso bib mee ɓee’g tɔ. Diŋgam kára bèe ḭ mee ɓee gə́ Betlehem dɔ naŋg’d lə Juda aw gə dené ləa gə ŋganeeje gə́ diŋgam joo mba kaw kisi ne ɓee gə́ Moab. 2 Ri diŋgam neelé lə Elimelek, ri dené ləa lə Naomi, ŋganeeje gə́ diŋgam gə́ joo lé ri dee lə Malo̰ gə Kiljo̰. Deḛ lé to gə́ ginkoji’g lə Eprata gə́ d’isi Betlehem, dɔ naŋg gə́ Juda. Loo gə́ deḛ ree ɓee gə́ Moab ndá ra ɓee keneŋ tɔ. 3 Tɔɓəi loo gə́ Elimelek gə́ to ŋgaw Naomije lé wəi ndá Naomi lé nai gə ŋganeeje gə́ diŋgam gə́ joo lé ya ba tɔ. 4 Ŋganeeje neelé taa denéje gə́ ginkoji gə́ lə Moab, yeḛ gə́ kára ria lə Ɔrpa, yeḛ gə́ raŋg ria lə Rudu tɔ, ndá deḛ d’isi sə dee na̰’d mee ɓee’g neelé as ləb dee dɔg. 5 Tɔɓəi Malo̰ deḛ gə Kiljo̰ lé kara d’wəi joo bɔr tɔ ndá Naomi lé nai gə karee ba ɓəgə lal ŋganeeje gə́ diŋgam gə́ joo lé ləm, gə lal ŋgabeeje ləm tɔ.
Rudu aw gə Naomi Betlehem
6 Togə́bè Naomi gə məmeeje-je lé d’ḭ gə mba kya̰ ɓee gə́ Moab lé mbata loo gə́ yeḛ si Moab ɓəi lé yeḛ oo to gə́ Njesigənea̰ ila kəmee dɔ dəwje’g ləa ar dee ne nésɔ tɔ. 7 Yeḛ ḭ loo-siée’g neelé ndá məmeeje-je gə́ joo lé d’un səa rəw na̰’d gə mba tel kaw səa ɓee gə́ Juda tɔ.
8 Yen ŋga Naomi ula məmeeje-je gə́ joo neelé pana: Ŋganəmje, telje awje, nana kara tel aw mee kəi lə kea̰je ya. Maji kar Njesigənea̰ ra sə sí meemaji to gə́ seḭje kara raje ne gə deḛ gə́ d’wəi lé ləm, raje ne səm ma bèe ya ləm tɔ. 9 Maji kar Njesigənea̰ ar sí-seḭ joo bɔr ya síje kəi ŋgawje’g lə sí gə meelɔm ya.
Tɔɓəi yeḛ wa dee karee’g sud ya. Nɛ deḛ d’oso gə no̰ biriŋ gə ndu dee gə́ boi wəl tɔ, 10 ndá d’ulá pana: Wah! J’a kawje səi na̰’d rɔ dəwje’g ləi ya.
11 Nɛ Naomi tel ula dee ya tɔɓəi pana: Ŋganəmje gə́ dené, maji kar sí telje awje ya. See seḭ a kawje səm gə mba ɗi tɔɓəi wa. See ŋganje gə́ diŋgam nai məəm’gən mba tel to gə́ ŋgaw síje lé nja ɓəi wa. 12 Kɔgərɔ ya ŋganəmje, telje, awje ya! Ma lé m’ɓuga mba̰ ndá m’askəm taa ŋgaw gə́ raŋg el ŋga. Lé m’unda məəm yel ya m’pa m’pana: mee til gə́ neelé ɓó lé m’iŋga ŋgaw keneŋ ndá ma k’oji ne ŋganje gə́ diŋgam gogo ɓəi kara 13 see seḭ a ŋginaje saar mba kar dee tɔg ya wa. See yee ɓa seḭ a mbad taaje ne ŋgaw gə́ raŋg gə mbəa wa. Wah! ŋganəmje, meeko̰ ləm-ma lé ur dɔ ka̰ sí-seḭ’g ya, mbata ji Njesigənea̰ lé wɔi dɔm’g ndiŋ-ndiŋ ya.
14 Yen ŋga deḛ d’ɔr ndu dee gə́ tar wəl gə no̰ ya tɔɓəi. Ndá Ɔrpa lé wa məmeeje gə́ Rudu lé karee’g sud ɓa yeḛ tel ɓəi, nɛ Rudu lé reḛ́ gée’g rḛ́-rḛ́ ya. 15 Naomi ula Rudu lé pana: Aa oo, ma̰də mari lé tel aw gə́ rɔ dəwje’g ləa gə rɔ magəje’g ləa mba̰ ya, maji kari-i kara tel aw to gə́ yeḛ bèe tɔ.
16 Rudu tel ilá keneŋ pana: Maji kari ɔsm ɓɔḭ-ɓɔḭ gə mba kam m’ya̰-i el ləm, gə mba kam m’tel m’isi əw səi gə goo ŋgalee el ləm tɔ. Looje lai gə́ i a kaw keneŋ lé m’a kaw səi na̰’d ləm, loo gə́ i a si keneŋ kara m’a si səi keneŋ na̰’d ya ləm tɔ, dəwje ləi ya d’a to dəwje ləm-ma ləm, Ala ləi kara a to Ala ləm-ma ya ləm tɔ, 17 loo gə́ i a gə kwəi keneŋ ndá ma kara m’a kwəi keneŋ kar dee dubum ya tɔ. Ɓó lé ndum igim ɓa ar né gə́ raŋg ree ar sí n’tḭje na̰ ɓó to yoo el ndá maji kar Njesigənea̰ ra səm nédɔkudu ya.
18 Naomi lé loo gə́ oo to gə́ Rudu lé ar dɔ tapea’g njaŋg ya mba kaw səa ndá yeḛ əw rəa kɔsee gə́ kédé-kédé ŋga.
19 Yen ŋga deḛ joo bɔr njaa na̰’d saar teḛ ne Betlehem. Loo gə́ deḛ d’andə mee ɓee gə́ Betlehem ndá dəw-mee-ɓeeje lai lé meḛ dee aw taḭ-taḭ gə mba dee ar denéje dəjee pana: See to i Naomi ya wa. 20 Nɛ yeḛ tel ula dee’g pana: Ɓarmje Naomi el, ɓarmje Mara ɓa: tel ta koji sí pana Némeekad, mbata Bao-siŋgamoŋ lé ar məəm adə mbag-mbag ya. 21 Loo gə́ m’ḭ ɓée nee gə mba kaw lé m’aw gə rɔlel ləm néje taa rɔm pəl-pəl ləm tɔ, nɛ Njesigənea̰ am tel gə jim kari ba jəb-jəb ya. See a ɓarmje Naomi mbata ɗi tɔɓəi wa. Mbata Njesigənea̰ tel giree ila am ləm, Bao-siŋgamoŋ tujim pugudu-pugudu ya ləm tɔ.
22 Togə́bè ɓa Naomi deḛ gə Rudu gə́ to məmeeje gə́ to gə́ ginkoji’d gə́ Moab lé d’ḭ ne dɔ naŋg’d gə́ Moab tel ree ne. Deḛ teḛ Betlehem mee naḭ gə́ d’un kudu kinja kó gə́ ɓaree ɔrj lé.